روشهای چربی گیری در صنایع تولید کننده تابلو برق
معرفی شیوه های چربی گیری:
۱-۵-۱- چربی گیری به شیوه پاششی (مورد استفاده در صنعت تابلو سازی)
باتوجه به اینکه این روش با استفاده از پمپ و نازل و فشار ۵/۱-۲/۱ اتمسفر با خروجی ۱۵ تا ۲۰ لیتر در دقیقه صورت می پذیرد، روش سریعی بوده و حدود ۵-۳ دقیقه طول خواهد کشید.
۱-۵-۲- چربی گیری به شیوه غوطه وری
در این روش قطعات درون وانهای پر شده از محلول مواد چربی گیر قلیائی (برای خودروسازی) قرار می گیرند. با تعبیه یک مدار گردشی روی وان، محلول را مداوم به هم زده تا علاوه بر ایجاد یکنواختی در محلول، یک اغتشاش در وان جهت تسریع عملیات چربی گیری ایجاد نماید.
این روش به علت اینکه احتیاج به فضای زیادی ندارد، روش خوبی است ولیکن غلظت مواد بطور مرتب می بایست کنترل و اصلاح گردد.
۲- زنگ زدائی
آثار زنگ روی قطعات فلزی با اسفاده از روشهای زیر زدوده شده و سپس قطه در آب فراوان شستشو می شود:
۲-۱- زنگ زدایی با برس سیمی
این روش بیشتر برای زنگ زدایی موضعی، نقاط جوشکاری شده و شرایط محدود تعمیرات بکار می رود
۲-۲- زنگ زدایی با سمباده
سمباده و دیسک مکانیکی برای سطوح کوچک بکار می رود. این روش در شرایط کار محدود، رضایت بخش است.
۲-۳- زنگ زدایی به روش شن پاشی تحت فشار آب
با استفاده از شن پاشهای تحت فشار آب، شن با دانه بندی مخصوص به سطح قطعه برخورد نموده و زنگ را می برد. در این روش، ناصافی سطحی ایجاد شده که باعث پیوستگی بیشتر رنگ به بدنه می شود.
۲-۴- زنگ زدایی به روش شن تحت فشار هوا (سند بلاست-مورد استفاده بهتر بعد از محلولهای زنگبری در صنعت تابلو سازی)
با استفاده از فشار هوا، دانه های شن دانه بندی شده با فشار بالا و بوسیله پیسوله مخصوص، قطعه زنگ زدایی می شود. این روش به روش قبلی ارجحیت دارد. این روش برای ورق با پروسه تولیدی استرود نیاز نمی باشد (با توجه به تاریخ تولید و نوع نگهداری) از سند پلاست استفاده شود.
راهنمایی رنگ آمیزی در صنایع الکترونیک
راهنمای استفاده از رنگ در سازندگان تابلو برق : ابتدا اطلاعات زیر مورد نیاز است:
۱- آیا تابلو در فضای باز یا در فضای بسته مورد استفاده قرار می گیرد؟
۲- آیا تابلو در اماکن عمومی قرار می گیرد؟
۳- آیا تابلو توسط افراد غیر حرفه ای مورد بهره برداری قرار می گیرد؟
۴- آیا رنگ آمیزی مکرر فصلی در محل استقرار تابلو میسر است؟
۵- آیا تابلو در شرایط کار سخت استقرار می یابد؟ (مثل معدن و کارخانجات صنایع شیمیایی و غیره)
۶- تغییرات دما و رطوبت محل استقرار تابلو چقدر است؟ (بدترین شرایط فصلی)
۷- آیا تابلو در محل استقرار از صدمات احتمالی در امان است؟
۸- آیا تابلو بصورت قطعه ای (منفصل) مونتاژ می شود یا بصورت یک تکه جوش می شود؟
۹- آیا تابلو پس از تولید، یکسره در محل استقرار نصب می شود یا برای مدت زیاد انبار شده و بتدریج مصرف می شود؟ در صورتیکه انبار می شود، مشخص شود که در فضای سر پوشیده انبار می شود یا فضای باز؟
۱۰- برای تابلو با توجه به شرایط کار، چه طول عمر مفیدی مورد نظر است؟ (معمولاً ۲۵ سال)
برای مثال، یک تابلوی معدن ممکن است برای ۴ الی ۵ سال بهره برداری معدن مورد نیاز باشد؛ لیکن یک تابلو توزیع شبکه برق
به منظور رفع روغن، چربی، گریس و غبار موجود بر روی سطح قطعات عملیات چربی گیری جهت زدودن آلودگی های مزبور، به سه طریق ذیل صورت می پذیرد:
الف) بصورت سرد با محلولهای خنثی نظیر پرکلراتیلین- تری کلراتیلین- نفت و بنزین
ب) بصورت گرم با محلولهای قلیایی نظیر هیدرو کسید سدیم و کربنات سدیم و پاک کننده های سنتز شده
ج) بصورت الکتریکی، کاتدی و آندی، روش اولتراسونیک (در صنایع خودروسازی)
چربی گیری بطریق سرد (الف)، بدلیل وقت گیر بودن و ضعف کیفیت در این صنعت مطرح نمی باشد. در روش الکتریکی حجم سرمایه گذاری اولیه بسیار زیاد است و همچنین با توجه به مصرف الکترولیتها، مقرون به صرفه و اقتصادی نیست.
طریقه شستشوی گرم با مواد قلیائی، بدلیل کم هزینه بودن، سرمایه گذاری اولیه کم و … در صنایع فلزی بیشتر مورد توجه بوده و امروزه در صنایع تابلو سازی متداول میباشد
۱- چربی زدایی با محلولهای قلیایی
آلودگیهای چرب روی سطح قطعات فلزی، بوسیله پاک کننده های قلیایی حل شده و تشکیل محلول امولیسیونی می دهد. با دور کردن قطعه از محلول امولسیونی، تماس آب با سطح قطعه بر قرار شده و قطعه آب پذیر می شود. تأیید و کیفیت چربی گیرهای قلیائی به عوامل مختلف زیر بستگی
۱- چربی زدایی با محلولهای قلیایی
آلودگیهای چرب روی سطح قطعات فلزی، بوسیله پاک کننده های قلیایی حل شده و تشکیل محلول امولیسیونی می دهد. با دور کردن قطعه از محلول امولسیونی، تماس آب با سطح قطعه بر قرار شده و قطعه آب پذیر می شود. تأیید و کیفیت چربی گیرهای قلیائی به عوامل مختلف زیر بستگی مستقیم دارد:
- شکل هندسی قطعه
- نوع چربی، کهنه یا نو بودن و درجه حلالیت آن
- حد و مرز مورد نظر برای تمیز شدن
- انتخاب چربی گیر مناسب نسبت به فلز مورد مصرف
- قدرت چربی گیری ماده انتخابی
- درجه حرارت و غلظت محلول چربی گیر
- شیوه چربی گیری
۱-۲- ترکیبات پاک کننده های قلیایی
ترکیبات مختلف پاک کننده های قلیایی به شرح زیر می باشد:
- هیدرو کسید سدیم و هیدروکسید پتاسیم به عنوان صابونی کننده و امولسیونر
- کربنات سدیم و کربنات کلسیم
عنوان حل کننده روغنها و چربی های معدنی
– تری سدیم فسفات و هگزا متا فسفات به عنوان نفوذ کننده در چربیهای سخت
– سدیم متا سیلیکات و سدیم دی سیلیکات به عنوان رقیق کننده
- اسید بوریک – سدیم تترا بورات به عنوان تنظیم کننده PH محلول
سولفات سدیم و نیترات سدیم به عنوان بازدارنده و جلوگیری از خورندگی
- تری اتانول آمین و سیانور سدیم
- نمک های احیا کننده به عنوان خنثی نمودن اکسیدهای سطح فلز
ید بوریک – سدیم تترا بورات به عنوان تنظیم کننده PH محلول
سولفات سدیم و نیترات سدیم به عنوان بازدارنده و جلوگیری از خورندگی
- تری اتانول آمین و سیانور سدیم
- نمک های احیا کننده به عنوان خنثی نمودن اکسیدهای سطح فلز
۳- شرایط محلول پاک کننده قلیائی
- برای چربی گیری قطعات آهنی و فولاد باید از پاک کننده قلیائی با PH ، ۱۲ تا ۱۴ استفاده نمود.
- برای چربی گیری فلزات مسی برنز و آلیاژهای مربوطه از پاک کننده قلیائی با PH ، ۱۱ تا ۱۲ استفاده نمود.
- برای چربی گیری فلزات روی، آلومینیوم و آلیاژهای مربوطه از پاک کننده قلیایی با PH ، ۹ تا ۱۱ استفاده نمود.
بایستی توجه شود که چربی گیر، با توجه به محدوده PH عنوان شدهعنوان حل کننده روغنها و چربی های معدنی
– تری سدیم فسفات و هگزا متا فسفات به عنوان نفوذ کننده در چربیهای سخت
– سدیم متا سیلیکات و سدیم دی سیلیکات به عنوان رقیق کننده
- اسید بوریک – سدیم تترا بورات به عنوان تنظیم کننده PH محلول
سولفات سدیم و نیترات سدیم به عنوان بازدارنده و جلوگیری از خورندگی
- تری اتانول آمین و سیانور سدیم
- نمک های احیا کننده به عنوان خنثی نمودن اکسیدهای سطح فلز
ید بوریک – سدیم تترا بورات به عنوان تنظیم کننده PH محلول
سولفات سدیم و نیترات سدیم به عنوان بازدارنده و جلوگیری از خورندگی
- تری اتانول آمین و سیانور سدیم
- نمک های احیا کننده به عنوان خنثی نمودن اکسیدهای سطح فلز
۳- شرایط محلول پاک کننده قلیائی
- برای چربی گیری قطعات آهنی و فولاد باید از پاک کننده قلیائی با PH ، ۱۲ تا ۱۴ استفاده نمود.
- برای چربی گیری فلزات مسی برنز و آلیاژهای مربوطه از پاک کننده قلیائی با PH ، ۱۱ تا ۱۲ استفاده نمود.
- برای چربی گیری فلزات روی، آلومینیوم و آلیاژهای مربوطه از پاک کننده قلیایی با PH ، ۹ تا ۱۱ استفاده نمود.
بایستی توجه شود که چربی گیر، با توجه به محدوده PH عنوان شده
۱-۴-۳- زمان عملیات چربی گیری
این زمان برای شیوه غوطه وری ۵ تا ۷ دقیقه و برای شیوه پاششی ۲ تا ۵ دقیقه می باشد. این زمان بستگی مستقیم به حلالیت چربی و روغنهای سطح قطعه دارد.
۱-۴-۴- مکانیزم چربی گیری
مکانیزم چربی گیری به نوع محصول و مکانیزم تولید بستگی دارد که قاعدتاً بایستی روشی اقتصادی باشد و در هر مرحله عملیات اصلاح شود.