شرکت فرایندیکتاپژوه

دستورالعمل ایزو برای چربیگیری و فسفاته کاری

اکتبر 10, 2017نکات و خبرهای تازه

هدف: انجام صحيح عمليات چربيگيري و فسفاته كاري فنرها - دامنه كاربرد: اين دستورالعمل در واحدهاي كنترل كيفيت و آزمايشگاه معتبر مي باشد - تغييرات: براساس روش اجرايي كنترل مستندات - سوابق: كليه سوابق و فرمهاي اين دستورالعمل در پرونده مربوطه به مدت درج شده در شاخص ماتريس كنترل سوابق كيفي نگهداري مي شود - توزيع: اين دستورالعمل به تعداد مشخص شده در شاخص ماتريس مدارك و مستندات تهيه و بين واحدهاي مشخص شده توزيع مي گردد - منابع: شناسنامه فني مواد چربيگيري و فسفاته شركت پارس نيكل و فاخر رنگ.

شرح عمليات:

نحوه چربيگيري:

براي ساخت هر 100 ليتر محلول چربيگير بايد، در روش پاششي 1-2 كيلو گرم از ماده چربيگير و در روش غوطه وري 5-3 كيلو گرم از ماده چربيگير را به وان اضافه نمود.

ابتدا وان مورد نظر را تا نصف از آب مقطر يا آب سبك پر كرده و دماي وان را به 50 درجه سانتيگراد مي رسانيم، سپس مواد چربيگيري را به مرور داخل وان مي ريزيم. بايد دقت شود هنگام مخلوط كردن، مواد يكجا ريخته نشود.

سپس آب را تا حد مشخص شده اضافه مي نماييم .

جنس وان مي تواند از آهن يا آلياژهاي آن باشد و همچنين مي توان وان آهني را با روكشهاي PVC يا پلي استري روكش نمود.

در صورت كثيف بودن محلول آن را دقيقا فيلتر نموده و سپس به نسبت كاهش مواد آن را تقويت يا تخليه نموده و مواد را دوباره بسازيد.

زمان چربيگيري نسبت مستقيم با ميزان چرب بودن و كثيفي قطعه دارد و معمولا 15-5 دقيقه مي باشد.

pH محلول را بوسيله كاغذ pH سنج اندازه مي گيرند و pH محلول بايد 13-12 باشد.

دماي محلول بايد 60-50 درجه سانتيگراد باشد و در دماي بالاتر سرعت عمليات افزايش پيدا مي كند.

بعد از آماده شدن محلول قطعه مورد نظر را داخل وان گذاشته تا در مدت معين از سطح آن چربيگيري به عمل آيد.

بعد از گذشت زمان معين قطعه را از داخل وان بيرون مي آوريم و بوسيله آب 60-50 درجه سانتیگراد آبكشي مي نمائيم.

در خط رنگ سالن جديد، مراحل چربيگيري و فسفاته و آبكشي به صورت پيوسته مي باشد و نيازي به برداشتن فنرها نمي باشد.

جهت تعيين غلظت و تنظيم pH به دستورالعملهای مربوطه مراجعه شود.

نحوه فسفاته كاري:

براي تهيه وان فسفاته 100 ليتري در ابتدا بايد وان را با 50 ليتر آب مقطر پر كرده و مواد شيميايي فسفاته كاري را به ميزان 2-1 درصد حجمي در روش غوطه وري و به ميزان 1-0.5 درصد حجمي در روش پاششي به آن اضافه مي نمائيم.

مواد شيميايي فسفاته بايد طبق دستورالعمل شركت سازنده مورد استفاده قرار گيرد.

بعد از اضافه كردن مواد فسفاته، حجم وان را بوسيله آب مقطر به 100 ليتر مي رسانيم.

دماي وان را به وسيله عامل حرارتي به 55-40 درجه سانتيگراد مي رسانيم.

قطعات پس از آبكشي از مرحله چربيگيري بايد وارد وان فسفاته گردند و به مدت 20-10 دقيقه در آن نگه داشته شوند.

pH محلول بايد بين 5-3 باشد و بوسيله كاغذ pH سنج مي توان آن را اندازه گرفت.

بعد از گذشت زمان مورد نظر، قطعات را از وان خارج نموده و با آب 60-50 درجه سانتیگراد آبكشي نمائيد.

در صورت وجود لجن و رسوب در ته وان آنها را از وان خارج نمائيد.

مراحل چربيگيري و فسفاته و آبكشي در خط رنگ، بصورت پيوسته مي باشد و نيازي به برداشتن فنرها نمي باشد.

جهت تعيين غلظت و تنظيم pH به دستورالعملهای مربوطه مراجعه شود.

منبع: خبرنامه پوشش های صنعتی

---

توسط ha_sa57

آب صابون در صنعت لوله و پروفیل

دسامبر 1, 2015دسته‌بندی نشده

مزایای استفاده از آب صابون در صنعت لوله و پروفیل

1 ) به عنوان روانکار        2 ) به عنوان خنک کننده        3 ) به عنوان ضد زنگ

روغن حل شونده یا همان روغن آبصابون

مزایای استفاده از آب صابون در صنعت لوله و پروفیل

1 ) به عنوان روانکار

2 ) به عنوان خنک کنند

وظایف یک آب صابون در عملیات نورد سرد (رول فرمینگ ) چیست؟

1 ) به عنوان روانکار، با کاستن از اصطکاک ، گرمای ناشی از فرایند کار روی غلطکها و محصول تولیدی (فولاد) را کاهش می دهد

2 ) به عنوان خنک کننده، روغن آبصابون می تواند به عنوان یک خنک کننده جهت کاهش گرمای ناشی از اصطکاک عمل نمایید

چرا آب نمی تواند به عنوان یک سیال در صنعت لوله و پروفیل مورد استفاده قرار گیرد؟

از آنجایی که آب از هدایت حرارتی بسیار بالایی بر خوردار است و گرمای ویژه خوبی نیز دارد ، می تواند به عنوان یک خنک کننده ، مورد استفاده قرار گیرد اما خواص روانکاری آب در عمل صفر است. ضمن اینکه آّب به سرعت موجب خوردگی و زنگ زدگی قطعات فلزی ماشین می شود . آب نه تنها قادر به روانکاری قسمتهای متحرک ماشین آلات نیست ،بلکه توانایی کاهش اصطکاک در منطقه درگیری را هم ندارد. با وجود بالا بودن ظرفیت گرمایی، قادر به جذب موثر حرارت نیست ، مضاف بر اینکه از توانایی لازم در پخش شدن یکنواخت روی سطح فلز را هم ندارد.

انواع سیالات یا (روغن های حل شونده )

* روغن های امولسیون شونده معدنی

*روغن های امولسیون شونده سینتتیک

* روغن های حل شونده نیمه سینتتیک

* روغن های خالص

مهمترین مواد تشکیل دهنده این روغن ها چیست؟

* روغن پایه معدنی- برای تامین خواص روانکاری

* امولسیفایرها – برای شکست روغن به قطرات کوچکتر

* مواد افزودنی ممانعت کننده از زنگ زدگی- (با توجه به حضور آب که موجب زنگ زدگی میشود )

امولسیون چیست ؟

روغن ها در آب حل نمی شوند. یک روغن با تشکیل قطرات ریز درون آب به صورت معلق ،قرار می گیرد. شکستن روغن به ذرات بسیار ریز به وسیله یک ترکیب شیمیایی موسوم به امولسیفایر انجام می گیرد. محلول روغن در آب را امولسیون می نامند.

در عملیات نورد سرد (رول فرمینگ ) با به کار بردن امولسیون روغن نقش روانکاری و آب نقش خنک کنندگی را خواهند داشت.

چرا برای کاربردهای مختلف از امولسیون های متفاوت استفاده می شود؟

روغن باعث روانکاری و آب موجب خنک شدن می شود. فرایند هایی که در آنها روانکاری به اندازه خنک کردن اهمیت داشته باشد ، به امولسیون غلیظ تری نیاز دارد. مانند عملیات ماشین کاری. در فرایندهایی که خنک کنندگی در آنها اهمیت بیشتری دارد ، از امولسیون رقیق تری استفاده می شود.

اثر آب سخت بر روی آب صابون (امولسیون ها )

ترکیب شیمیایی امولسیفایر به کار رفته در روغن های حل شونده ، معدنی است. آب های سخت دارای نمک های کربنات و سولفات سدیم و پتاسیم محلول هستند. این نمک ها با امولسیفایر وارد واکنش می شوند. امولسیفایرها در این واکنش مصرف می شود تا تعادل بر قرار گردد. لذا مقدار امولسیفایر باقیمانده ، برای تشکیل یک امولسیون پایدار کافی نیست. در این صورت ، آب و روغن از یکدیگر جدا می شوند . سرعت جدا شدن آب و روغن بستگی به میزان سختی آب دارد. آب های سخت همچنین سرعت رشد باکتریهای بی هوازی را افزایش می دهند. که این خود از دلایل غیر استفاده شدن امولسیون به حساب می آید.

* روغن های امولسیون شونده سینتتیک و نیمه سینتتیک

روغن های سینتتیک چه هستند؟ مزایا و محدودیت های اساسی آنها چیست.؟

روغن های سینتتیک، حاوی روغن های پایه معدنی نیستند. در عوض آنها حاوی برخی ترکیبات شیمیایی سنتزی می باشند.

مزایای اصلی آنها عبارت است از :

* روغن های سینتتیک تحت تاثیر رشد باکتری ها قرار نمی گیرند. به عنوان خنک کننده از طول عمر بالایی برخوردارند

* قابلیت انحلال در آبهای سخت را دارا هستند.

* از خواص پاک کنندگی ، بسیار بالایی برخوردار هستند این ویژگی علاوه بر اینکه به عنوان یک خاصیت بسیار موثر و خوب این سیال بر شمرده می شود.یک ایراد نیز به حساب می آید. زیرا پاک کنندگی بالای این سیالات ، باعث می گردد حجم بالایی از آلودگی ها در سیستم رسوب نماید. فیلتراسیون محلول می تواند به جلوگیری از این قضیه کمک کند. در غیر این صورت شرایط بسیار نا مطلوبی به وجود خواهد آمد.

محدودیت های استفاده از آنها شامل موارد ذیل می باشد:

* قدرت روانکاری کمتر ، نسبت به روغن های معدنی

مقدار (PH) آنها عموما بالا و در حدود 5/8 است

*همراه رقیق کننده ( مانند آب ) به نسبت1:60 رقیق شده و مورد استفاده قرار می گیرند. افزایش خود سرانه امولسیون و یا تغییر در نسبت رقیق کردن، می تواند به زنگ زدگی قطعات منجر شود.

* باعث آسیب و جدا شدن رنگ های ماشین آلات می شوند.

* سیالات خنک کننده سینتتیک تمایل زیادی به تشکیل کف دارند . اگر سرعت جریان سیال برای یک عملیات خاص ، خیلی بالا باشد ، کف بسیار بادوامی تشکیل شده . و این عمل باعث کاهش اثر پوششی سیال بر روی محصولات می گردد.

مشکلات عمده و دلایل بروز آن در روغن آبصابون

 1 – دو فاز شدن امولسیون

اگر روغن محلول در آب از ابتدا یک امولسیون مناسب ، با پایدار بالا را تشکیل داد. هر جدا شدگی فازی که از این به بعد رخ دهد . تنها به دلیل سختی آب بوده است . مقدار سختی آب ، تعیین کننده سرعت دو فازی شدن امولسیون است.

اگر سیالات امولسیون شونده ، به مدت طولانی درون بشکه ها که به صورت عمودی قرار گرفته اند ، نگهداری شوند ، امولیسیفایر ته نشین می شود ، در این حالت روغنی که در قسمت بالای بشکه قرار گرفته است ، از نظر خاصیت تشکیل امولسیون ضعیف تر از روغنی است که در قسمت های پایین بشکه وجود دارد

در این صورت از سیال داخل یک بشکه ، امولسیون های یکنواخت و مشابه نخواهیم داشت ، لذا توصیه می گردد که بشکه ها به صورت افقی قرار داده شوند . هم زدن محتوای بشکه ها قبل از مصرف راهی دیگر برای مواقعی است که مجبور به قرار دادن بشکه ها در حالت عمودی هستیم .

2 – بوی تعفن

روغن به جا مانده در مخازن آبصابون ، حتی بعد از تخلیه و تمیز کردن با آب ، مکانی مناسب برای رشد باکتری ها خواهد بود و باعث ایجاد بوی تعفن ، برای سیال جدید نیز می گردد. توصیه می شود قبل از نظافت ، مسیرها و کانال های عبور آبصابون را با یک ماده گندزدا بوسیله آّب و همراه با روغن آبصابون شتشو نمایید. این عمل باعث می گردد که مسیرها و مخازن از هر گونه باکتری پاک شده و به این ترتیب دو باره به محلی مناسب برای نگهداری سیال جدید تبدیل خواهد شد .

نشت احتمالی روغن های دیگر به مخزن آبصابون نیز می تواند رشد باکتری ها و تعفن ناشی از آن را تسریع نماید

 3 – آسیب های پوستی ناشی از روغن های حل شونده

امولسیون روغن های محلول در آب ، دارای (PH )حدود 5/8 می باشد . از آنجاکه پوست انسان تا حدودی خاصیت اسیدی دارد (PHپوست انسان حدود 5/5 است )تماس مداوم پوست با این امولسیون

و هر نوع مواد شیمیایی دیگر از قبیل شوینده ها باعث خشک شدن پوست می شود . پوست خشک مستعد مبتلا شدن به جراحت است. در پارچه های کتانی و کهنه ها که معمولا در محیط کارگاه ها استفاده می شوند براده ها ی فلزی به دام افتاده اند هنگامی که این پارچه ها روی پوست خشک کشیده شوند خراش های جزیی ایجاد کرده که باعث جراحت می شوند. به مرور زمان این جراحت ها عفونی شده و باعث خارش می شوند استفاده از شوینده های ارزان قیمت و یا صابون هایی با قلیاییت بالا نیز این صدمات را تشدید می نمایید.

انبارداری و نگهداری روغن آبصابون

* مراقبت از روغن آبصابون با انبارداری صحیح آنها آغاز می شود. توجه به دور نگهداشتن آنها از آب ، ذرات و ناخالصی ها ، بسیار مهم است . بهترین نتیجه ، زمانی حاصل می گردد که روغن آبصابون درون بشکه های تمیز و بصورت جداگانه نگهداری گردند.

* آلودگی این روغن ها به آب می تواند بسیار مضر باشد

* از مخلوط کردن نمونه های مشابه ساخت شرکتهای مختلف خوداری نمایید. شاید اختلاط چند روغن که هر یک به تنهایی عملکرد مثبتی دارد ، عملکرد مناسبی نداشته باشد

* اختلاط این روغن ها با دیگر روغن ها (روغن هایی با کاربرد مختلف ) نیز می تواند اثرات جبران ناپذیری داشته باشد

* ذخیره سازی روغن آبصابون در دماهای خیلی بالا مناسب نیست . حرارت زیاد می تواند تعادل آب و روغن را به هم زده و نیز اسیدیته سیال را دستخوش تغیر نماید و بیشتر از آن به پایداری امولسیون آسیب برساند

* روغن آبصابون به دماهای پایین حساسیت زیادی ندارد . ولی به هر حال یخ زدگی و ذوب شدن های متناوب می تواند تعادل ترکیبات سیال را به هم زده و ناپایداری سیال را به دنبال داشته باشد.

---

توسط ha_sa57

تولید صابون مایع

نوامبر 29, 2015دسته‌بندی نشده

امروزه بهداشت حرف اول را پیش از آغاز هر کاری می زند.استفاده از صابون جامد در مکان های عمومی بسیار غیر بهداشتی ونامناسب بوده وموجبات انتقال بیماری های پوستی را فراهم می کند.اماصابون مایع احتمال انتقال بیماری رابسیار کم می کند.
هدف از انجام آزمایش:
تهیه صابون مایع وبررسی مراحل ساخت آن
وسایل ومواد لازم:
1-سه پایه وتوری
2-چراغ الکلی یا گازی
3-بشر250میلی لیتر
4-همزن
5-ترازوی آزمایشگاهی با دقت یک گرم
6-عینک محافظ آزمایشگاهی
7-لوله آزمایش
8-پتاس
9-روغن مایع گیاهی
10-کاغذ اندازه گیری پی اچ(PH=1-14)
11-ورق ژلاتین
12-الکل صنعتی
شرح آزمایش:
مقدار4/5گرم پتاس خشک را روی شیشه عینک گذاشته وپس از توزین داخل بشر می ریزیم پس مقدار20میلی لیترآب مقطر را روی پتاس ها ریخته وسپس توسط همزن شیشه ای هم میزنیم تاکاملا" حل شود(در اثر واکنش شیمیایی بین پتاس وآب مقطر بشر گرم می شود).دریک بشر دیگر مقدار5گرم روغن مایع را ریخته وهر دو بشر را روی چراغ گاز تا نقطه جوش حرارت دادیم.پس از به جوش آمدن هردو محلول محلول پتاس را به آرامی به روغن اضافه کردیم وهم زدیم.سپس مقدار20میلی لیتر الکل به محلول اضافه کرده وروی چراغ گاز حرارت دادیم پس از مدتی طولانی محلول به صورت ژله مانند در می آید.بعد از آن بشر را از روی چراغ گاز برداشتیم ومقدار20میلی لیتر دیگر الکل صنعتی به آن اضافه کردیم ودوباره حرارت دادیم و هم زدیم تامحلول یک نواخت به دست بیاید.سپس محلول را در یک شیشه در دارتمیز ریخته ودر بسته به حال خود میگذاریم.پس از یک روز صابون مایع در قسمت بالایی محلول داخل شیشه جمع میشود آن را جدا کرده ودر یک شیشه در دار وتمیز ریختیم.سپس یک ورق ژلاتین را با5میلی لیتر الکل صنعتی و20میلی لیتر آب حل کردیم وآن رابه صابون مایع اضافه کردیم.
نتیجه گیری:
صابون مایع ما آماده مصرف است.
کنترل کیفیت:
به کمک یک کاغذPHمیزان قلیائیت محلول خود را اندازه گرفتیم که کاغذ تورنسل به رنگ آبی روشن در آمد که نشان گرPH=9می باشد

---

توسط ha_sa57

تولید صابون جامد

نوامبر 29, 2015دسته‌بندی نشده

از گذشته تا به امروز نسل بشر از محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده کرده اما آیا تا به حال به اینکه این مواد چگونه تهیه و تولید می شوند فکر کرده ایم؟همانطور که میدانیم به دلیل مسائل بهداشتی ورود افراد به لابراتور های آرایشی بهداشتی ممنوع است ومهچنین توضیح مراحل ساخت به صورت تئوری بسیار مشکل است.بهترین گذینه برای انجام این کار تولید مواد توسط خود شخص در محیط آزمایشگاه است.
هدف از انجام آزمایش:
تهیه صابون جامد وبررسی مراحل ساخت.
وسایل و مواد لازم:
1-توری وسه پایه و گیره
2-چراغ گاز یاالکلی
3-لوله آزمایش
4-همزن شیشه ای
5-بشر
6-ترازوی آزمایشگاهی بادقت یک گرم
7-روغن نباتی یاحیوانی
8-سودسوز آور(سدیم هیدروکسید)
9-الکل صنعتی
10-نمک طعام
11-کاغذ اندازه گیری پی اچ(PH=1-14)
شرح آزمایش:
ابتدا مقدار6گرم سدیم هیدروکسید را توسط ترازوی آزمایشگاهی وزن کرده و روی شیشه عینک میگذاریم سپس توسط لوله آزمایش مقدار200میلی لیر آب مقطر را روی سدیم هیدروکسید هایی که از قبل داخل بشر ریخته بودیم میریزیم سپس توسط همزن شیشه ای بهم میزنیم در اثر واکنش شیمیایی میان آب مقطر وسدیم هیدروکسید بشر گرم میشود.در ظرف دیگری6گرم روغن مایع ریخته وسپس25میلی لیتر الکل صنعتی به ان اضافه میکنیم ومحلول سود را به آرامی روی ان ریخته و روی چراغ با حرارت کم گرم کرده وبهم بزنید بعد از چند دقیقه بخارات آب اطراف بشر جمع میشود بعد از آن روی محلول حدود1سانتی مترپف می کنند که بعد از چند دقیقه از بین میرود ونیم ساعت متوالی به همین صورت محلول پف میکند و از بین می رود بعد از نیم ساعت کل محلول به صورت یک پارچه پف میکند که با اضافه کردن چند قطره آب مقطرازبین میرود.باکمک دیگر اعضای گروه همچنان به هم زدن ادامه میدهیم تا یک ساعت بعد از آن اتفاق خاصی نیفتاد اما پس از آن محلول به طور یک پارچه پف کردپس از اضافه کردن اسانس محلول را هم زده واز روی چراغ گاز برداشته وگوشه ای میگذاریم سپس در بشری دیگر مقدار150میلی لیتر آب مقطرریخته ودر آن50گرم نمک طعام ریخته وحل میکنیم سپس تا نزدیک نقطه جوش حرارت میدهیم و بعد از آن از روی چراغ گاز برداشته وسپس توده خمیری شکل را به آن اضافه میکنیم و بلا فاصله بشررا در آب سرد قرار میدهیم تا کاملاً خنک شود.در این مرحله ذرات صابون روی سطح محلول جمع میشوند آن ها را در آورده وفشار دادیم که به صورت توده ای خمیری شکل در آمد سپس خمیر را در قالبی ریخته و گذاشتیم خشک شود.
کنترل کیفیت:
کمی از صابون تولیدی خود را پس از پودر کردن در یک بشرمحتوای10میلی لیتر آب مقطر ریخته وهمزمان با حرارت دادن ملایم آن را بهم میزنیم تا صابون کاملا" حل گردد سپس بایک کاغذPHمیزان قلیایی بودن محلول را اندازه میگیریم.پس ازآغشته کردن گوشه ای از کاغذPHکاغذ به رنگ سبز در آمد که پس از مقایسه رنگ بدست آمده باجدول مخصوص فهمیدیم کهPHصابون7است.
پرسش:
1-الکل در تهیه صابون چه نقشی دارد؟

الکل نقش حلال را دارد. مواد اولیه برای تولید صابون چربی (مولکول آلی و غیر قابل حل در آب) و باز (مانند سود که در آب انحلال پذیر است) می باشند. برای اینکه واکنش بین دو ماده ی اولیه ، یعنی چربی و باز، بهتر صورت گیرد باید از یک حلال استفاده کرد که هر دو ماده ی اولیه را در خود حل نماید. الکل بسیار مفید است زیرا الکل مانند C2H5OH دارای یک سر هیدروکربنی و یک سر قطبی است و می تواند هر دو ماده ی اولیه را در خود حل کرده و درنتیجه واکنش بین ان دو سریعتر و کاملتر انجام گیرد.
2-دریک لوله آزمایش مقداری آب بریزید وبه آن چندقطره روغن اضافه کنید وخوب بهم بزنید آیاروغن با آب مخلوط می شود؟
خیر
الف)مقداری از صابون تهیه شده ی خود را به لوله ی آزمایش فوق وروی مخلوط آب وروغن اضافه کنید وخوب هم بزنید چه تغییراتی ملاحظه می کنید؟
صابون کف کرده ودربالای محلول قرار می گیرد پس از آن روغن وپس از روغن آب قرار می گیر د.
ب)کمی محلول کلسیم کلرید(CacI2)به محلول بند الف اضافه کنیدوخوب هم بزنید چه تغییراتی ملاحظه میکنید؟
روغن وآب وصابون وکلسیم کلریدباهم حل می شوند.
3-چراشست وشوی نهایی خمیر صابون با آب سرد در آخر کار ازاهمیت به سزایی برخوردار است؟
زیرا ترکیبات اضافی بدینوسیله از خمیر صابون جدا میگردد.
4-ارزش صابونی باPH=8بیشتر است یا صابونی باPH=12؟چرا؟توضیح دهید.
صابونی با PH=8زیرا این صابون برای پوست انسان مناسب است زیرا میزان قلیایی بودن این نوع صابون بسیار مناسب پوست انسان است.اماصابونی باPH=12میزان قلیایی بالایی داشته وبرای پوست انسان مناسب نیست.

---

توسط ha_sa57

مفاهیم اصلی اندایزینگ آلومینیوم

آوریل 24, 2015دسته‌بندی نشده

اندايزينگ آلومينيوم، مفاهيم و كاربردها:

به مجموعه عملياتي كه با تشكيل يك لايه نازك اكسيدي بر روي قطعات آلومينيومي باعث افزايش سختي، مقاومت در برابر خوردگي، ايجاد نماي تزئيني و تغيير برخي از خصوصيات فيزيكي آنها مي گردد آندايزينگ اطلاق مي شود. 

مكانيزم كلي عمل بدين صورت است كه جريان مستقيم برق از مايع الكتروليت مناسبي مي گذرد كه در آن آلومينيوم آند بوده و فلز مناسب ديگري كاتد مي باشد. در اين صورت بر سطح آلومينيوم لايه نازكي از اكسيد ايجاد مي گردد كه ضخامت آن به عوامل گوناگوني بستگي دارد. 

آلومينيوم در شرايط معمولي نيز اكسيدي مي شود بطوري كه در مجاورت هوا و بطور معمول لايه اي از اكسيد به ضخامت 01/0 ميكرون و به صورت غيرمتخلخل بر روي سطوح قطعات آلومينيومي تشكيل مي گردد كه وظيفه حفاظت از سطح فلز را در محيط برعهده دارد اما برتري و مزيت اكسيد ايجاد شده در روش آندايزينگ نسبت به شرايط طبيعي مقاومت بيشتر آن در مقابل خوردگي است. 

قطعات و سطوح آلومينيومي را به دلايل زير اندايزينگ مي نمايند: 

الف – افزايش مقاومت در مقابل خوردگي.

پوشش اكسيدي – آندي سيل شده آلومينيوم باعث محافظت فلز در برابر عوامل خورنده جوي و نمكها مي گردد.

ب – افزايش قدرت چسبندگي رنگها:

لايه اكسيدي- آندي سبب به وجود آمدن سطح فعال شيميايي شده و زمينه و بستر مناسبي را جهت رنگ آميزي ايجاد مي نمايد.

ج – به عنوان يكي از مراحل آبكاري:

تخلخل موجود در پوشش اكسيدي – آندي باعث افزايش قابليت آبكاري قطعات آلومينيومي مي شود. (بطور مثال از آندايزينگ در الكتروليت اسيد فسفريك ميتوان نام برد كه به عنوان مرحله ماقبل آبكاري بكار مي رود).

د – ايجاد نماي ظاهري مناسب جهت دكوراسيون و تزئينات:

لايه اكسيدي – آندي آلومينيوم بطور طبيعي درخشان بوده و مقاومت خوبي در مقابل خوردگي دارد. لذا ميتوان از آن به عنوان سطح نهايي مورد نظر جهت تزئينات و نماسازي استفاده نمود. درخشندگي و براقيت سطح مزبور به نوع آلياژ، روش اچ كاري و براق كاري و ساير شرايط مناسب بستگي دارد.

5- عايق كاري:

اكسيد آلومينيوم عايق مي باشد و ميتواند در مقابل ولتاژهايي كه از چند تا چندين هزار ولت به عنوان عايق عمل كند كه كيفيت و كميت آن به نوع آلياژ و ضخامت لايه اكسيدي بستگي دارد.

و – كاربرد در صنايع فتوگراف و ليتوگراف:

وجود حفره ها و تخلخل هاي بي شمار در پوشش اكسيدي – آندي باعث بالا رفتن قدرت مكانيكي صفحات ليتوگراف در نگهداري محلول هاي مربوط به فتوگراف و ليتوگراف مي گردد.

ز – افزايش قابليت تابش و انتشار حرارت:

لايه اكسيدي – آندي در ضخامت هاي بيش از 032/0 ميليمتر باعث افزايش قابليت تابش و انتشار حرارت مي گردد. بطور مثال ورق آندايز شده آلومينيومي پس از رنگ آميزي با رنگ سياه مي تواند به نحو بسيار مطلوبي جهت جذب حرارت تا حدود 230 درجه سانتيگراد مورد استفاده قرار گيرد.

ح – افزايش مقاومت سايشي:

استفاده از مكانيزم آندايزينگ سخت بر روي قطعات آلومينيومي پوشش به ضخامت حدود 1 تا 4 ميليمتر ايجاد مي شود كه داراي سختي بالايي است و ميتوان از آنها جهت ساخت ياتاقانها و قطعات دوار و يا ساير مواردي كه نياز به مقاومت سايشي دارند استفاده نمود. تمام پوششهاي اكسيدي – آندي نسبت به خود آلومينيوم سخت تر هستند اما در برخي از موارد (مانند لايه اكسيدي – آندي حاصل از آندايزينگ در حمام اسيدكروميك) نرم بوده و جهت كاربري در شرايطي كه به مقاومت سايشي نياز دارد مناسب نمي باشد.

ط – رديابي و كنترل درزهاي سطحي:

پوشش اكسيدي – آندي حاصل از حمام اسيد كروميك ميتواند به عنوان يك عامل بازرسي جهت كشف و بررسي درزهاي سطحي موجود بر روي ورق يا قطعات آلومينيومي عمل نمايد. بدين صورت كه پس از آندايزينگ قطعات مزبور در داخل اسيد فوق الذكر آنها را سريعا” با آب شسته و خشك مي كنند .

اسيد كروميك باقيمانده در شكاف درزها و ترك هاي مويي، بيرون زده مي شود و موقعيت عيوب را از نظر مكاني نشان مي دهد./

---

توسط ha_sa57

اندایزینگ آلومینیوم 2

آوریل 24, 2015دسته‌بندی نشده

 

1- تفاوت و گوناگوني در ساختمان فيزيكي و يا تركيب شيميايي آلياژ آلومينيوم 2- تفاوت در كيفيت لايه اكسيدي كه از اتصال ضعيف و يا ناقص قطعات به ميله آندي حاصل مي شود . 3- زمان رنگ آميزي خيلي كوتاه است . 4- وجود ذرات حل نشده مواد رنگي در داخل حمام رنگ	5- بدست آوردن ضخامت و سطح ظاهري يكنواخت رنگ بر روي قطعات الومينيومي كه داراي الياژهاي يكسان و روش توليد جداگانه اي مي باشند تقريبا ميسر نيست زيرا هر كدام از آنها روش شرايط مخصوص به خود را دارند كه مي بايست اعمال شود . 6- نسبت به محكم كردن اتصال الكتريكي هر كدام از قطعات به ميله آندي اطمينان حاصل نماييد . 7- زمان رنگ آميزي را افزايش دهيد 8- مواد رنگي را از نظر انحلال كامل كنترل كنيد و در صورت نياز از فيلتر استفاده شود .
14 رنگ قطعه كار آندايز شده مات است و شفافيت ندارد	1- وجود نا خالصي در آلياژ قطعه كار 2- افزايش آلومينيوم در محلول الكتروليت	1- جهت داشتن سطحي براق و پرداخت شده مي بايست قطعه كار را از آلياژ آلومينيوم خالص يا آلومينيوم ، منيزيم ساخت . 2- مقداري از محلول الكتروليت را برداشته و محلول جديدي را جايگزين نماييد تا نسبت آلومينيوم در داخل حمام به حد

---

توسط ha_sa57

اندایزینگ آلومینیوم

آوریل 24, 2015دسته‌بندی نشده

در حين اجراي عمليات آندايزينگ ممكن است مشكلات زيادي بوجود ايد كه گاهي نسبت به علل ايجاد انها و خنيز به كاربري راه حلهاي منطقي جهت برطرف كردن مشكلات فوق از ضروريات اساسي مي باشد . در اين فصل سعي شده است كه برخي از مهمترين اشكالات پروسه آندايزينگ ذكر گرديده و در كنار آن علل ايجاد مشكلات و راه حلهاي مناسب نيز ارائه شود . 

---

توسط ha_sa57

گالوانیزه -چگونگی و تفاوفتها ا

آوریل 20, 2015دسته‌بندی نشده

دوستان گروه های رنگ و پوشش در ادامه پست های پوششهای تبدیلی به حلبی و تفاوت آن با آهن گالوانیزه میپردازم https://www.yektapajooh.ir/

حلبي

در حلبي هايي که از آن ، قوطي مي‌سازند، عمل معکوسي انجام مي‌شود. درحلبي، بر روي آهن ، پوششقلع بکار رفته است و عملمعکوس آهن گالوانيزه انجام مي‌شود. چون آهن فلزي فعالتر از قلع است و پتانسيل احياءقلع بيشتر از آهن است و به عنوان کاتد در حلبي به کار مي‌رود و آهن آند مي‌شود. البته در صورتي که پوشش قلع بشکند،خوردگيآهن در زير اين پوشش پيش مي‌رود.

 تفاوت آهن گالوانيزه و حلبي

اگر سطح آهن سفيد خراش بردارد، آهن و روي باهمپيل الکتروشيمياييتشکيل مي‌دهند. در اين پيل ، روي خرده مي‌شود، زيراپتانسيل احياء روي از پتانسيل احياء آهن کمتر است. اما اگر سطح حلبي خراش بردارد،قلع و آهن باهم پيل الکتروشيميايي تشکيل مي‌دهند. در اين پيل ، آهن خورده مي‌شود،زيرا پتانسيل احياء قلع از پتانسيل احياء آهن بيشتر است و آهن در نقش آند پيل عملمي‌کند و از بين مي‌رود که اين طريقه زنگ زدن رازنگ زدن را صنعتگران رنگ و پوشش

دوستان گروه رنگ و پوشش در ادامه روئين شدن

بايد بدانيم که آهن ، در محيط مرطوب و اکسيژن‌دار زنگ مي‌زند وزنگ توليد شده ،اکسيد آهن III آبداراست که فرمول آن را معمولا بصورتومي‌نويسند. چون مقدار آب آن در همه موارد يکسان نيست، اغلب موارد آن را به صورتونشانمي‌دهند. محيط اسيدي (مثلا هواي دارايو) درمجاورت با فلزي که تمايل کمتري براي از دست دادن الکترون دارد، به زنگ زدن يک فلزکمک مي‌نمايد.

 

روئين شدنياپاسيو شدنبعضي از فلزات را مربوطبه تشکيل لايه‌اي از اکسيد مي‌دانند که سطح فلز را مي‌پوشاند و در اسيد حل نمي‌شود. در مورد آهن که اکسيد مغناطيس تشکيلمي‌دهد، اين اکسيد در بعضي اسيدها حل نمي‌شود.

حفاظت کاتدي

بطور کلي ،فلزات سه دسته‌اند. يک دسته ،آنهايي که مثلاطلا وپلاتين ،در مجاورت هوا اکسيد نمي‌شوند و نيازي به محافظت ندارند www.22301979.i

دسته دوم ، آنهاييکه وقتي در مجاورت هوا قرار مي‌گيرند، اتمهاي سطحشاناکسيد مي‌شوند، ولي اکسيد آنها مقاوم است و چسبيده بهفلز باقي مي‌ماند و خود لايهمحافظي براي فلز مي‌شود. اين گونه فلزات هم نيازي به محافظت ندارند. مثل Zn ، Al ، CO ، Ni ، Sn ، Cr و نظيرآنها

.دسته سوم فلزاتي که وقتي سطح آنها در مجاورت هوا اکسيد مي‌گردد، اکسيدآنها متخلخل است و به فلز نمي‌چسبد و از بدنه فلز کنده مي‌شود که فلز به تدريج فاسدشده ، از بين مي‌رود؛ مثلآهن. اينگونه فلزات را بهروشهاي متفاوت از زنگ زدن محافظت مي‌نمايند، روشهايي مثل رنگ زدن ، زدن ضد زنگ ،چرب کردن سطح فلز بوسيله يک ماده روغني مانندگريس ، لعاب دادن ، آبفلز کاري و حفاظت کاتدي.

دوستان گروه. رنگ و پوشش همانطور که مستحضر هستید 2 روش برای آب فلز کاری وجود دارد -1- گالوانیزه 2- الکترولیز که گالوانیزه توضیح داده شد ولی الکترولیز بشرح زیر میباشد

در اين روش ، فلز آب گيرنده يا فاسد شدني را بجايکاتدوفلز پوشش دهنده را بجايآند قرار مي‌دهند و در ظرفالکتروليز، محلولي از يک نمک فلز آب دهنده (فلز پوشش دهنده) را به عنوانالکتروليتمي‌ريزند. با برقراري جريان ،اتمهاي فلز آب دهنده (فلز پوشش دهنده) به صورت يون مثبت از آند کنده مي‌شود و ازطريق الکتروليت ، بطرف کاتد يا آب گيرنده (فلز مورد آبکاري) رفته ، از آن الکترونمي‌گيرند و مجددا به صورت فلز در آمده ، بر سطح فلز (موردآبکاري) مي‌نشينند و تمامي سطح آنرامي‌پوشانند

عنوان نمونه در آب فلز کاري يک قاشقمسي در نقش کاتد و نقره درنقش آند است. قاشق مسي را به کاتد وصل مي‌کنيم و الکتروليت مي‌تواند محلول نيتراتنقره باشد. اتمهاي نقره به صورت يوناز ورقهنقره‌اي جدا شده و بسوي قاشق مسي مي‌روند. از آن الکترون مي‌گيرند و به صورت اتمدر آمدهبر سطح قاشق مي‌نشينند.

 

زيرا با اين که در آب ، يونهم وجوددارد، يونهايدر رقابتبا يونهايبرندهمي‌شوند و به کاتد مي‌روند. در رقابت ميان يونهاي،نيزيونهايبرندهشده ، به آند مي‌روند و الکترون اضافي خود را از دست داده و گازاکسيژن توليد.ir/

---

توسط ha_sa57

چگونگی کنترل خورده گی

آوریل 20, 2015دسته‌بندی نشده

دوستان گروه های رنگ و پوشش یکی از تولید کنندگان محترم سوالی داشت در خصوص بهترین پوشش برای کنترل خورده گی لذا در اینجا در حد بضاعت شرح میدهم :

برای بهترین پوشش و اقتصادی ترین پوشش .بالاخص در صنعت آبکاری  بررسی موارد زیر الزامی است :  محیط مورد استفاده قطعه - جنس -شکل و اندازه قطعه 

در خصوص محیط باید گفت : در محیط های قلیایی قوی آلومینیوم بعنوان فلز روکش مناسب نیست همچنین آلومینیوم و سرب برای محیط های کلردار و مس و روی برای محیط هایی اکسیدی مناسب میباشد.  آلومینیوم و نیکل در دماهای بالا مقاوم میباشد ولی در آب کلردار مقاومت کمتری دارد و همچنین. سرب در اکثر محیط ها بجز محیط های با غلظت بالای کلرور ها مقاوم نمیباشد ولی کروم در اکثر محیط ها قابلیت محافظت مناسبی دارد.  بعبارت دیگر روی و کادمیم بهترین پوشش ارا تشکیل میدهد

 

پوششهاي اکسيد فلزات

اکسيد برخي فلزات بر روي خود فلزات ، از خوردگيجلوگيري مي‌‌کند. بعنوان مثال ، مي‌‌توان تحت عوامل کنترل شده ، لايه‌اي از اکسيدآلومينيوم بر رويآلومينيوم نشاند. اکسيد آلومينيوم رنگ خوبي دارد و اکسيد آن به سطح فلز مي‌‌چسبد و باعثمي‌‌شود که ‌اتمسفر به‌ آن اثر نکرده و مقاومت خوبي در مقابل خوردگي داشته باشد. همچنين اکسيد آلومينيوم رنگ‌پذير است و مي‌‌توان با الکتروليز و غوطه‌وري ، آن رارنگ کرد. اکسيد آلومينيوم داراي تخلخل و حفره‌هاي شش وجهي است که باالکتروليز، رنگ در اين حفره‌ها قرارمي‌‌گيرد. پوشش دادن آهن وفولاد باروي است. گالوانيزه ، بطرقمختلف انجام مي‌‌گيرد که يکي از اين طرق ،آبکاري با برقاست. در آبکاري با برق ،قطعه‌اي که مي‌‌خواهيم گالوانيزه کنيم،کاتد الکتروليز را تشکيل مي‌‌دهد و فلز روي درآند قرار مي‌‌گيرد. يکي ديگر از روشهاي گالوانيزه ، استفاده ‌از فلز مذاب يا روي مذاباست. روي داراينقطه ذوبپاييني استدر گالوانيزهبا روي مذاب آن را بصورت مذاب در حمام مورد استفاده قرار مي‌‌دهند و با استفاده ‌ازغوطه‌ور سازي فلز در روي مذاب ، لايه‌اي از روي در سطح فلز تشکيل مي‌‌شود که به‌اين پديده ، غوطه‌وري داغ (Hot dip galvanizing) مي‌گويند. لوله‌هايگالوانيزه در ساخت قطعات مختلف ، درلوله کشي منازلو آبرساني و ... مورداستفاده قرار مي‌‌گيرند.

پوششهايکادميم

اين پوششها بر روي فولاد از طريق آبگيري انجام مي‌‌گيرد. معمولا پيچ ومهره‌هاي فولادي با اين فلز ، روکش داده مي‌‌شوند.

فولاد زنگ‌نزن

اين نوع فولاد ، جزو فلزات بسيار مقاوم در برابر خوردگي استو درصنايع شير آلاتمورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين نوع فولاد ، آلياژ فولاد باکروم مي‌‌باشد و گاهينيکل نيز به ‌اين آلياژاضافه مي‌‌شود.

گالوانيزه

ماهيت آهن گالوانيزه

در آهن گالوانيزه ، بين آهن و روي ،پيلي الکتروشيمياييتشکيل مي‌شود که در آنروي به جاي آهن به عنوانآند بکار مي‌رود و آهن به عنوانکاتد. روي در آند اکسيد مي‌شود چون فلزي پست‌تر يا فعالتر از آهن است و داراي پتانسيلاحياء کمتري از آهن است و پتانسيلاز آن دارد طريقه گالوانيزاسيون

درگالوانيزاسيون، فلز فاسد شدني را در مذاب يک فلزفاسد ناشدني فرو مي‌برند و بيرون مي‌آورند تا سطح آن از يک لايه فلز فاسد نشدنيپوشيده شود. مثلا ورقه هاي نازک آهني را در مذاب فلز روي فرو مي‌برند و بيرونمي‌آورند تا سطح آنها از فلز روي پوشيده شود و آهن سفيد يا آهن گالوانيزه تهيه شود.

موارد استفاده از آهن گالوانيزه

از آهن گالوانيزه در ساختن لوازمي مثللوله بخاري،کانال کولر،کابينتآشپزخانه،شيرواني منازل،لوله‌هاي آبو هر جا که احتمال خوردگي آهن و خسارتوجود دارد، استفاده مي‌شود.

---

توسط ha_sa57

عطر و ساخت آن

مارس 28, 2015نکات و خبرهای تازه

هرنوع عطر دست کم از سه جز تشکیل یافته است که فراریت و وزن ‏مولکولی آنها تا حدی باهم تفاوت دارند:‏

جز اول که تاپ نوت نامیده می شود، فرارترین ماده و مشخصترین بو را در دارا بوده ‏و در تولید عطر کاربرد دارد.‏

جز دوم که میدل نوت نامیده می شود، کمتر فرار است و عموما عصاره یک ‏گل بنفشه ، یاس و...) است.‏

آخرین جز یا اندنوت کمترین فراریت را دارد و معمولا یک زرین یا پلیمر مومی ‏است.‏

سیوتون اصلیترین سازنده عطر:‏

بیشتر عطرها اجزای بسیاری دارند، و از لحاظ شیمیایی غالبا مخلوطهایی ‏کمپلکس هستند. با پیشرفت تجزیه مواد عطر طبیعی ، مصرف ترکیبات آلی ‏سنتزی خالص که بوی آنها همانند بوی عطر خاصی می باشد، بسیار ‏معمول شده است. نمونه آن سیوتون ، یک کتون حلقویاست که از سیویت ‏بدست می آید. سیویت ماده ای است که از عده های گربه سیویت ترشح ‏می شود.

گربه سیویت حیوانی شبیه به گربه است که در اتیوپی وافریقای ‏مرکزی یافت می شود.‏ سیوتون در عطر سازی ارزش بسیار دارد. امروزه سیویتون به صورت سنتزی ‏موجود است. برای سنتزسیوتون نخست 8 هگزادکان ـ1 ، 16 دی ‏کربوکسیلیک اسید تهیه می کنند و سپس آنرا به صورت حلقه در می آورند. ‏یون توریم (+4‏Th‏) کاتالیزبسته شدن این حلقه است.‏
سیویت ، مانند مشک ، مجموعه ای از مواد جاذب جنسی است. این مواد ‏جاذب جنسی در عطرهای موثر با زیرکی بوسیله بوهای گل و گیاهی ‏پوشانده می شوند. جاذبه اولیه از بوی خوش حاصل می شود. اما اثر ‏اساسی ناشی از سیویتون یا مشک است.‏

سایر ترکیبات عطر:

ترکیبات دیگری که در عطرها بکار می روند شامل الکلها و استرهایی با وزن ‏مولکولی زیادند. یک نمونه ، ژرانیول«نقطه جوش ،‎0C‎‏230) یک جز اصلی از ‏روغن ژرانیوم(شمعدانی معطر) ترکیه‌ای است.‏
استرهای این الکل برای ساختن ماده معطر سنتزی که بوی رز دارد در ‏عطرسازی بکاری می رود. مثلا استری که از واکنش میان ژرانیول و ‏اسید فرمیک تشکیل می شود بوی رز دارد. عطرها نوعا 10% تا 25% اسانس عطر و 75% تا 80% الکل و یک ثابت ‏کننده برای نگه داشتن روغنهای اسانسی دارد. عطرها به بیشتر مواد ‏آرایشی افزوده می شوند تا محصول بدست آمده بوی مطلوب داشته باشند؛ ‏این مواد بوهای طبیعی و دیگر اجزایی مانند مواد جاذب جنسی را می ‏پوشانند. آنها به علت داشتن الکل خاصیت ضدعفونی و باکتری کشی ‏ملایمی دارند.‏

 

مواد دافع بو :

حدود 2 میلیون غده عرق بر سطح بدن دست اندرکار تنظیم دمای بدن ‏هستند. این غده‌ها با ترشح آب که تبخیر آن اثر خنک کنندگی دارد دمای بدن ‏را تنظیم می کنند. از این تبخیر اجزای جامدی به جای می ماند که عمدتا ‏سدیم کلرید و مقادیر کمتری پروتیین و دیگر مواد مرکب آلی است. بوی بدن بیشتر از آمینها و مواد حاصل از هیدرولیز روغنهای چرب (اسیدهای ‏چرب ، آکرولیین و غیره) است که از بدن و از رشد باکتریایی در باقیمانده ‏حاصل از غده‌های عرق گسیل می یابند. برای آنکه بدن انسان وظایف خود را ‏به خوبی انجام دهد، عمل تعریق هم امری عادی و هم ضروری است. خود ‏عرق کاملا بی بو است، اما محصولات تجزیه باکتریایی چنین نیستند.‏

 

انواع مواد دافع بو:‏

مواد دافع بو از سه نوع عمده هستند: ‏

یک نوع آنها ، بطور مستقیم تعرق را می خشکانند. یا به عنوان مواد ‏منقبض کننده عمل می کنند.

نوع دیگر آنها که بویی دارند و بوی عرق را می پوشانند.

نوع سوم آنها که ترکیبات بودار را با واکنش شیمیاییبرطرف می کنند. ‏
از جمله موادی که به عنوان قابض عمل می کنند،آلومینیم سولفات ‏آبپوشیده کلرید- آلومینیم آبپوشیده (‏O‏2‏H‏6 . 3‏AlCl‏) آلومینیم کلروهیدرات ( در ‏واقع آلومینیم هیدروکسی کلرید ) و الکلها هستند.

‏

مواد بی بو کننده:

از جمله مواد مرکبی که به عنوان عوامل بی بو کننده عمل می کنند، روی ‏پروکسید ، روغنهای اسانسی و عطرها و انواعی از مواد ضد عفونی کننده ‏ملایم هستند. روی پروکسید مواد مرکب بودار را با اکسید کردن آمینها و ‏ترکیبات اسیدهای چرب بر طرف می کند. روغنهای اسانسی و عطرها یا ‏بوها را جذب می کنند، یا آنها را می پوشانند و ضدعفونی کننده‌ها معمولا ‏عوامل اکسید کننده یا کاهنده‌ای هستند که باکتریهای ایجاد کننده‌ی بو را ‏می کشند.‏

به طور كلي در تعريف عطر ميتوان گفت كه عطر مجموعه اي از مواد خوشبو كننده بعلاوه يك حلال مناسب است اجزاي اصلي يك عطر را 1- حلال يا حامل 2- مواد تثبيت كننده 3- عناصر خوشبو تشكيل ميدهند .

حاملها يا حلال :

از حلال هاي جديد و پركار امروزي براي نگهداري مواد معطر مخلوط اتيل الكل بسيار خالص به همراه مقدار كم يا زياد آب است . ميزان آب بر طبق انحلال پذيري روغنهاي مورد استفاده تعيين ميشود . حلال مذكور بدليل فراريت بالايي كه دارد پخش بويي را كه حمل ميكند آسان ميسازد و ضمن آنكه تاثير سوئي هم بر پوست و همچنين واكنش خاصي با مواد حل شونده ندارد . اما قبل از هر چيز بايد بوي الكل از بين برود كه براي اينكار از مواد برطرف كننده بو يا پيش تثبيت كننده استفاده ميشود از موادي كه چنين كاري را انجام ميدهند ميتوان به صمغ بنزويين و يا ديگر تثبيت كننده هاي رزيني اشاره كرد كه اين مواد به الكل اضافه ميشوند و بعد از مدت يك يا دو هفته الكل تقريبا بي بو بدست مي آيد ، بوي خام طبيعي آن با رزين خنثي ميشود .

تثبيت كننده ها :

 به طور كلي در يك محلول حاوي مواد معطر و فرار ، جزئي كه فراريت بالاتري دارد اول تبخير ميشود ، و از آنجايي كه مجموعه مواد مختلف ايجاد بوي معطر ميكنند بايد بر اين اشكال غلبه كرد براي همين از يك تثبيت كننده استفاده ميكنند ، ماده ايكه فراريت پايين تر از روغنهاي عطري دارند و سرعت تبخير اجزاي تشكيل دهنده و معطر را كند و يكسان ميكنند .

از انواع تثبيت كننده ها ميتوان به 1- ترشحات حيواني نظير مشك و عنبر و ... 2- محصولات رزيني كه بر اثر آسيب ديدگي و يا بطور طبيعي از گياهان خاصي ترشح ميشوند مانند:بنزويين و صمغ يا ترپنها 3-روغنهاي اسانسي كه هم بوي خوش و هم نقطه جوش بالاتر از حد متعارف {285-290درجه سلسيوس}دارند مانند مرموك و صندل و ....4-مواد تثبيت كننده سنتزي : برخي از استرهاي نسبتا بي بو با نقطه جوش بالا مانند گيسريل دي استات نقطه جوش 259درجه سلسيوس و اتيل فتالات با نقطه جوش 295 درجه بنزيل بنزوات با نقطه جوش 323 درجه سلسيوس و همچنين مواد كه بوي خاصي دارند و پس از اضافه شدن به مجموعه مواد معطر بوي خود را منتقل ميكنند مانند : آميل بنزوات ، استوفنون، استرهاي الكلي سيناميك ، استر هاي اسيدي سيناميك و....

مواد خوشبوي موجود در عطر :

به طور كلي مواد خوشبوي موجود در عطرها به موارد زير تقسيم ميشوند : 1- روغن اسانسي 2- مواد مستقل 3- مواد شيميايي سنتزي يا نيم سنتزي

روغنهاي اسانسي :

در حقیقت از نوع روغنهاي خوشبوي فرار با منشاء گياهي هستند . البته بايد ميان روغنهاي بدست آمده از عطرگيري با روغنهاي جاذب يا استخراج توسط حلال و روغنهاي اسانسي بازيابي شده توسط تقطير تفاوت قائل شد . در روغنهاي حاصل از تقطير ممكن است اجزاي سازنده غير فرار و اجزايي كه بدليل تقطير از بين رفته اند را نداشته باشد ، به طور كلي ميشود گفت در عمل تقطير ما قسمتي از مواد مورد نياز مان را از دست ميدهيم بعنوان مثال : گل محمدي كه فنيل الكل در بخش آبي محصول تقطير از بين ميرود و يا عصاره بهار نارنج كه روغن تقطير شده بخش بسيار كوچكي از متيل آنترانيلات است در حالي كه روغن استخراج شده ممكن است حدود يك ششم اين جزء سازنده را داشته باشد . روغنهاي اسانسي در اصل در آب نامحلول و در حلالهاي آبي محلول هستند ، همانطور كه در مورد گلاب و عصاره بهار نارنج ديده ميشود مقدار كافي روغن ممكن است در آب حل شود و بوي تندي به محلول بدهند . اين روغنهاي به قدر كافي فرار هستند كه در بيشتر مواد هنگام تقطير تغيير نميكنند و همچنين با بخار آب فرار هستند و رنگشان از بي رنگ تا زرد يا قهوه اي است يك روغن اسانسي معمولا مخلوطي از تركيبات است . تركيباتي را كه در روغنهاي اسانسي بوجود ميآيند ميتوان بصورت زير دسته بندي كرد

استرها : عمدتا بنزوييك ؛استيك ؛ سالسيليك ؛ و سيناميكاسيدها . الكلها : منتول و بورنئول و.. . آلدهيدها : بنزآلدهيد ؛ سينامالدهيد ؛ سيترال ، اسيدها : بنزوييك ؛ سيناميك ؛ ايزووالريك در حالت آزاد . فنولها: تيمول ؛اوژنول ، كارواكرول . كتونها : كارون ؛ منتون؛ ايرون ؛كامفور و...لاكتونها: كومارين و.. ترپنها : كامفئين ؛ پينن ؛ ليمونن؛ سدرين ؛ فلاندرين وهيدروكربنها : سيمين ؛استيرن ؛ فنيل اتيلن

در گياهان زنده روغنهاي اسانسي احتمالا در متابوليسميا حفاظت در برابر دشمن دخالت دارند ، هر بخش از گياهان يا تمام بخشها ممكن است حاوي روغن باشند ، روغنهاي اسانسي در غنچه ها ؛ گلها ؛ برگها ؛ پوست ؛ ساقه ؛ ميوه ؛ تخمها ؛ چوب ؛ريشه ها و ساقه هاي زير زميني و در برخي از درختان در ترشح صمغ روغني يافت ميشود . روغنهاي فرار را ميتوان از گياهان با روشهاي گوناگوني بدست آورد كه عبارتند از : فشردن ؛ تقطير ؛ استخراج با حلالهاي فرار ؛ روغن هاي جاذب وخيساندن ، لازم به ذكر است كه استخراج با حلالهاي فرار يك روش جديد است كه ميتواند جايگزين روشهاي ديگر شود اما از تقطير گرانتر است ، بيشتر روغنها معمولا بوسيله تقطير با بخار آب بدست مي آيند . اما در برخي از روغنها دما اثر معكوسي دارد مثل روغن مركبات كه با فشردن پوست آنها روي اسفنج بدست ميآيند، روغني كه به اسفنج منتقل ميشود در مراحل بعدي با فشردن اسفنج جمع مي گردد . در برخي ازگلها بوسيله تقطيرروغني بدست نمي آيد يا روغن آنها در اثر تقطير تخريب ميشود براي همين از روشهاي ديگري استفاده ميشود . از بين روشها ي ذكر شده به توضيح مختصر تقطير با بخار آب مي پردازيم .

تقطير با بخار آب:

 گلها و گياهان داراي برگ باريك داخل دستگاه تقطير ريخته ميشوند ، برگها وريشه هاي آبدار و ساقه هاي كوچكتر بايد به ذرات كوچكي تبديل شوند ؛ مواد خشك پودر ميشوند ؛ چوبها و ريشه هاي سفت به قطعات كوچكي خرد ميشوند ؛ انگور در حالت طبيعي به دستگاه خورانده ميشود چون گرماي تقطير به سرعت فشار كافي براي شكافتن پوسته بيروني آنها فراهم ميكند ، تقطير معمولا در فشار جو انجام ميشود مگر اينكه اجزاي روغن هيدروليز شوند در آن صورت بهتر است كه در خلاانجام شود ، در بيشتر موارد تقطير به روش سنتي انجام ميشود ، مانند گلاب گيري كه البته كارايي اين روشها پايين است و روغن با مواد ديگري همانند آكرولئين ؛ تري متيل آمين و مواد كرزوت آلوده ميشود . روش هم بدين صورت است كه از بشكه هاي روغن يا ديگهاي مسي مجهز به لوله هاي چگالنده هستند كه از ميان حمام آبي ميگذرند . مواد و آب به درون دستگاه تقطير ريخته ميشود و يك آتش مستقيم از موادي كه از تقطير پيشبرجا مانده در زير دستگاه روشن ميشود .بدين ترتيب با عمل تقطير روغن گيري انجام ميشود.

مطالب تكميلي:

اول از همه بايد بدونين كه همه عطرها يه مخلوطي از مواد طبيعي (عصاره گياهان) و مواد مصنوعي (براي تقويت بو و افزايش مدت تاثير اون) هستن. الكل به عنوان مايع اصلي تشكيل‌دهنده هر عطر هست و نسبت مخلوط شدنش با اسانسهاي معطر، باعث نامگذاري محصول نهايي ميشه. دليل استفاده از الكل اينه كه الكل با خاصيت تصعيد شدن و انتشار به اطراف بدنتون باعث ميشه ديگران تا فاصله چند متري بفهمن كه شما عطر زدين.

اگه تو يه عطري ميزان مواد معطر بين 20% تا 40 % باشه (و باقيش الكل و يه كم آب باشه) به اون عطر ميگنperfume كه اين نوع عطر از همه انواع ديگه خالصتره و دوام بيشتري داره و در نتيجه گرونتر هم هست. اودوپرفيوم ( eau de perfume) حاوي 15 تا 22 درصد مواد معطره هست و متداولترين نوع عطر هم همينه كه هم ميزان دوام و پايداري رايحه اون زياده و هم اينكه قيمتش نسبت به قبليه كمتره.

اودوتوالت (eau de toilette) به عطري ميگن كه درصد مواد معطره اون بين 8 تا 15درصد باشه. اين عطرا معمولا يه بوي ملايم و كم دوام دارن و بيشتر مناسب اسپري بدن هستن كه بدرد پريدن خواب از سر و استفاده در محيط كار ميخورن.

ادوكلن (eau de cologne) هم در اصل همون اودوتوالته كه البته اشاره‌اش به يه رايحه خاص هست كه توسط ناپلئون بكار برده ميشد منتها الان ديگه يه اصطلاح عام شده. بعضيا بهش ميگن eau fraiche. از همه انواع ديگه ارزونتره و درصد مواد معطرش هم كمتره (حدود 4 درصد.)

بقيه لوازم معطر رو ميشه در رده‌هاي بعدي قرار داد. مثلا افترشيو، دئودورانت، ژل حموم، لوسيون بدن و غيره.

ميزان دوام عطر رو بدن هر فرد علاوه بر نوع عطر به خصوصيات پوست اون شخص هم بستگي داره. كلا كسايي كه پوستشون روشن و خشكه بوي عطر رو كمتر نگه ميدارن تا كسايي كه پوست چرب دارن. چون پوست چرب رطوبتي داره كه مواد معطر رو در خودش نگه ميداره. يک پارامتر ديگر هم كه هست ph يا اسيديته پوست هر كس كه آن هم روی دوام بوي عطر تاثير دارد.

---

توسط ha_sa57